“Weet jij meestal precies wat je wilt zeggen, maar gaat op school je mond vanzelf op slot?”
“Heb jij een leerling in je klas waarvan je weet dat zij of hij kan praten, maar heb je de stem van deze leerling nog nooit gehoord?”
“Praat jullie dochter of zoon thuis volop, maar durft jullie kind op school niet of nauwelijks te praten?”
Mogelijk is er sprake van selectief mutisme. Kinderen met selectief mutisme of extreme verlegenheid kúnnen meestal goed spreken en ze begrijpen de taal vaak goed. Thuis praten ze soms de oren van je hoofd. Maar in sociale situaties buitenshuis, op school, op de sportclub en soms ook bij familie, lukt het hen niet.
Ze vermijden situaties die buitengewoon belangrijk zijn voor het sociale verkeer. Dit is geen onwil, maar onmacht. Ze worden gestuurd door angst, selectief mutisme valt daarom binnen de categorie angststoornissen.
Begeleiding
Ik ben Margreet Doppenberg. In 2007 kreeg ik in mijn werk als ambulant dienstverlener voor kinderen met communicatieve problematiek voor het eerst te maken met een meisje met selectief mutisme. Ik zag hoe groot de impact is op het functioneren en op het welbevinden van een kind dat niet (of nauwelijks) durft te praten op school. Sindsdien ben ik me gaan specialiseren in kinderen met selectief mutisme of extreme verlegenheid. In de loop van de jaren heb ik veel kinderen met selectief mutisme leren kennen. Een deel van deze kinderen heb ik gedurende een periode wekelijks begeleid op school. Mijn begeleiding is gebaseerd op het protocol ‘Praten op school, een kwestie van doen’, ontwikkeld door De Bascule (onderdeel van Amsterdam UMC).
Ik kom kijken in de klas en geef de leerkracht adviezen over hoe om te gaan met een leerling die selectief mutisme heeft. Als het nodig is, ga ik zelf wekelijks met de leerling aan het werk. Deze begeleiding vindt plaats op de plek waar het probleem zich voordoet: op school.
Angst overwin je alleen in hele kleine stapjes en het behandelprogramma is dan ook gericht op het steeds een klein beetje meer durven en stapje voor stapje leren vertrouwen in wat je kan. In de begeleiding van kinderen met selectief mutisme werk ik nauw samen met de leerkracht en met de ouders, zij zijn degenen die de het kind het beste kennen.
